یکی از مهمترین دوران زندگی هر زنی، دوران بارداری و پس از آن زایمان و نگه داری از کودک است. هر یک از این دوران دارای مسائل خاص خود می باشند و زنان باید در تمامی این سه دوره حساس کاملا مراقب روحیه و تغذیه خود باشند. نقش تغذیه در دوران بارداری و پس از آن زایمان در سلامت زنان و کودکان آنها بسیار مهم و حیاتی است. به دلیل اهمیت مسئله تغذیه در سلامت روحی و جسمی زنان، امروز تصمیم داریم تا در مورد نکات تغذیه ای بانوان بعد از زایمان صحبت کنیم. تفاوتی ندارد که شما سزارین کرده باشید و یا طبیعی زایمان کرده باشید، اکنون شما یک مادر هستید، مادری که علاوه بر خود و همسرش باید پناه فرزند نوزاد خود هم باشد. بنابراین در وهله اول پس از زایمان، باید تمام سعی خود را بکنید که روحیه خود را در بالاترین سطح نگه دارید تا دچار افسردگی بعد از زایمان نشوید. شما می توانید از سایرین کمک بگیرید، مطمئن باشید که دیگران هم از کمک کردن به شما و فرزند کوچکتان لذت خواهند برد.
اکنون زمانی است که باید به نکات تغذیه ای پس از زایمان بپردازیم. پس اگز به سلامت خود علاقه دارید، همراه ما باشید.
اهمیت تغذیه مناسب بعد از زایمان
برخورداری از یک برنامه غذایی مناسب در دوران پس از زایمان نه تنها باعث افزایش شیر مادر و بهبودی هر چه سریع تر بخیه ها می شود بلکه با افزایش حرکات روده و هضم موثر غذا در پیشگیری از مشکل یبوست نیز بسیار موثر است. رژیم غذایی مادر بلافاصله پس از سزارین باید سرشار از مواد مغذی ضروری از جمله پروتئین، مواد معدنی، کلسیم، فیبر و آهن باشد.
یبوست یکی از شایع ترین مشکلات مادران در دوران پس از زایمان به شمار می رود. دلایل ابتلا به این عارضه بسیار زیاد است که از میان برخی از مهمترین آنها می توان به دریافت سطوح بالای آهن در مکمل های بارداری، داروهای مورد استفاده در حین سزارین، کم آبی بدن و ضعف عضلات کف لگن در دوران پس از زایمان اشاره کرد. در بسیاری از موارد نیز منشاء این عارضه وجود ترس های روانی مادر است زیرا نگرانی از پاره شدن بخیه ها باعث می شود که مادر از اجابت مزاج خودداری کرده و در نتیجه مستعد ابتلا به یبوست شود.
بلافاصله بعد از زایمان چی بخوریم؟
استفاده از راهکارهای زیر به شما کمک می کند تا اطمینان حاصل کنید که مشکل یبوست شما در اثر تغذیه بوده و ناشی از تغییرات فیزیولوژیکی پس از زایمان نمی باشد. یک سوپ ساده و مقوی، بهترین غذا برای بلافاصله بعد از زایمان است.
• نوشیدن آب ولرم
• دریافت مقادیر بالای فیبر
• پرهیز ار کافئین
• از مصرف برنج در 3 الی 4 روز اول پس از عمل سزارین خودداری کنید.
رژیم غذایی بعد از زایمان
آش و سوپ مقوی بخورید
غذاهای گرمی که راحت هضم میشوند، از بهترین گزینهها هستند. بعد از زایمان سوپ مقوی که با آب گوشت و جو دو سر آماده شده را میل کنید تا هم به بدنتان پروتئین برسانید و هم با دریافت فیبر، دستگاه گوارشتان را از حالت شوک بعد از زایمان بیرون بیاورید. سوپهای غنی، خورشتها و میانوعدههایی مثل کاچی، فرنی یا شیر برنج، به بدنتان برای به دست آوردن توان از دست رفتهاش کمک خواهند کرد.
به بدنتان آب برسانید
شمایی که نوزادتان را با شیر خودتان تغذیه میکنید، بیشتر از قبل به مصرف مایعات نیاز دارید. نوشیدن آب خالص در طول روز، تنها یکی از راههای آبرسانی به بدن است. شما باید لااقل یک وعده در روز غذای مایع و آبدار میل کنید و مصرف میوهها و سبزیجات تاره را هم برای آبرسانی به بدن جدی بگیرید.
آهن ضروری برای دوران بعد از زایمان
آهن برای حفظ سطح هموگلوبین خون و تولید خونی که در هنگام سزارین از دست دادین، ضروریه. علاوه بر اینها به سیستم ایمنی انسان هم کمک میکنه. به عنوان غذاهای سرشار از آهن می تونیم به زرده تخم مرغ، گوشت قرمز، صدف خوراکی، انجیر و جگر گاوی اشاره کنیم. با این حال آهن دریافتی خودتون رو محدود کنین زیرا که میتونه باعث یبوست بشه. میزان مجاز آهن دریافتی روزانه برای زنان در سن 14 تا 18 سال 10 میلی گرمه و برای زنان بزرگتر از 19 سال 9 میلی گرم هست.
التهاب بدنتان را با تغذیه مناسب کم کنید
در روزها و هفتههای بعد از زایمان، بیشتر از هر زمانی به مصرف خوراکیهای ضدالتهاب و مواد غذایی که هضم را برایتان راحتتر میکنند نیاز دارید. اصول تغذیه بعد از زایمان میگوید که شما با مصرف این مواد غذایی میتوانید با هدفتان برسید:
سبزیجات برگسبز و تازه
میوههای بنفش و توتها
۱۰۰۰ واحد لبنیات غنی شده مخصوص مادران در روز برای تامین کلسیم مورد نیاز بدن
پروتئینهای غنی از آهن مثل گوشت گاو و گوسفند، جگر و آب قلم
چربی های سالم مانند روغن نارگیل ، آووکادو، روغن زیتون بکر و کره حیوانی
ماهیهای چرب مثل سالمون و قزلآلا
غلات بدون گلوتن مثل برنج یا غلات سرشار از فیبر مثل جو دو سر
فراوردههای پروبیوتیک مثل محصولات کفیر
بعد از زایمان چه غذاهایی نباید خورد
شما در ماههای بعد از زایمان با محدودیت غذایی عجیب و غریبی روبرو نیستید. اما بهتر است برای حفظ سلامت و آرامش فرزندتان ریزهکاریهای تغذیه بعد از زایمان را جدی بگیرید و برخی از خوراکیها را از سبد غذاییتان حذف کنید.
- مواد غذایی حاوی کافئین فرزند شما را بیخواب و بیقرار خواهند کرد. پس اگر به نوزادتان شیر میدهید سراغ قهوه، نوشابههای سیاه و نوشیدنیهای انرژی زا نروید و مصرف چای را هم محدود کنید؛
- مصرف ماهیهایی که جیوه زیادی دارند ممکن است به سیستم عصبی نوزاد شما آسیب بزند. پس سعی کنید کمتر ماهی جنوب میل کنید؛ ماهی سالمون مانند بسیاری از ماهیها حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ است که از هر لحاظ برای بدن مفید هستند. به علاوه ماهی سالمون دارای نوعی چربی به نام DHA است. DHA چربی موجود در شیر مادر است و با این که مقدار آن ناچیز است وجود آن برای سیستم عصبی نوزاد ضروری جلوه میکند. مصرف ماهی سالمون دو بار در هفته سطوح DHA را پس از زایمان در مادرها بالا میبرد و برای فرزندش نیز مفید است. اما در خوردن آن زیادهروی نکنید.
- تا آنجا که میتوانید مصرف مواد غذایی حاوی نگهدارنده را محدود کنید. ممکن است فرزند شما به این ترکیبات حساسیت داشته باشد؛
- سعی کنید کمتر سراغ خوراکیهای نفاخ مثل گندم و جو بروید و مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن را هم محدود کنید.