یبوست یکی از مشکلات شایع در نوزادان است که ممکن است به دلیل مسائل مختلف ایجاد شود. این مشکل معمولاً به دلیل نداشتن تغذیه مناسب و کافی، عدم تحرک کافی و نارسایی سیستم گوارشی رخ میدهد.
برای رفع این مشکل، ابتدا باید تغذیه نوزاد را بهبود دهید. برای این کار، میتوانید از شیر مادر یا شیر خود نوشیدنیهای خاص برای نوزادان استفاده کنید که به تحرک رودهها کمک میکنند. همچنین، بهتر است از مواد غذایی حاوی فیبر بالا، مانند سبزیجات و میوههای تازه استفاده کنید.
تحرک کافی نیز برای رفع مشکل یبوست در نوزادان بسیار مهم است. برای این کار، میتوانید به نوزاد خود ماساژ دهید و با انجام تمرینات ورزشی ساده، به تحرک بیشتر رودههایش کمک کنید.
استفاده از ماسکهای طبیعی نیز میتواند به رفع این مشکل کمک کند. مثلاً، ماسک آلوئه ورا باعث تسکین رودهها و کاهش التهاب در آنها میشود. همچنین، ماسک چای سبز و نعناع نیز باعث تحریک سیستم گوارشی میشود.
علاوه بر این راهکارها، بهتر است از محصولات حاوی پروبیوتیک استفاده کنید تا به بهبود سیستم گوارشی نوزاد کمک کنید. همچنین، از استفاده از محصولات حاوی ویتامین D نیز میتوانید استفاده کنید تا به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک کنید.
در صورتی که با این مشکل در نوزاد خود مواجه هستید و راهکارهای معمول برای رفع آن برای شما موثر نبوده است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا راهکارهای دیگری را برای شما تجویز کند. پزشکان میتوانند با تجویز داروهای خاص و محصولات غذایی، به شما کمک کنند تا این مشکل را بهبود بخشید.
عادات رودهای طبیعی
مدفوع نکردن نوزاد تازه متولد شده بخشی از فرایند طبیعی ست و به زودی با شروع تغذیه، این روند آغاز میشود:
درطول یک هفتهی اول زندگی، نوزادان اغلب تا روزی چهار بار دفع انجام میدهند. اینمیزان دفع بیشتر در نوزادان تغذیهشونده با شیر مادر دیده میشود. اگر این میزان کم بود یا حتی شاهد مدفوع نکردن نوزاد در روزهای اول بودید نگران نشوید این میتواند طبیعی باشد و به روند روزهای بعدی بستگی دارد. با این حال با طولانی شدن روند برای بررسی علت مدفوع نکردن نوزاد بعد از تولد باید به پزشک مراجعه کرد.
علت مدفوع نکردن نوزاد بیست روزه چیست؟ کار نکردن شکم نوزاد ۲۰ روزه به این دلیل است که بدن آنها میتواند تقریباً از تمام اجزای شیر مادر برای تغذیه استفاده کند و مقدار بسیار کمی باقی مانده است که باید دفع شود. بعد از 3 تا 6 هفته اول یا بیشتر، آنها میتوانند حتی یک هفته کامل را بدون مدفوع بگذرانند. اگر کودک شما از شیر خشک تغذیه میکند، باید حداقل هر دو روز یک بار مدفوع کند.
علت مدفوع نکردن نوزاد دو ماهه چیست؟ نوزادان بزرگتر از هشت هفته معمولاً 4 یا 5 روز بدون پوشک کثیف میمانند و این بدان معنا نیست که یبوست دارند. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میکنند، به خصوص اگر غذاهای جامد را شروع نکرده باشند، پس از 2 تا 3 ماهگی میتوانند به راحتی دو هفته بدون دفع بمانند. بنابراین مثلاً کار نکردن شکم نوزاد 40 روزه تا این مدت طبیعی ست. در مورد درمان مدفوع نکردن نوزاد دو ماهه در ادامه بیشتر توضیح دادهایم.
درطول سهماههی اول زندگی، نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، روزی سه بار و برخی بعد از هر بار تغذیه دفع مدفوع دارند. گروهی دیگر ممکن است تا یک هفته دفع نداشته باشند. دلیل این مسئله این است که شیرمادر تنها منبع غذایی است که نوزاد مصرف میکند. بنابراین مقدار مادهای که باید دفع شود بسیار اندک است. نوزادان تغذیهشونده با شیر مادر بهندرت یبوست میگیرند.
نوزادان تغذیهشونده با شیر خشک روزی 3-2 بار دفع مدفوع دارند. این تعداد به ترکیب شیرخشک مصرفی بستگی دارد. بهطور کلی مدفوع نکردن نوزاد شیرخشکی بیشتر دیده میشود. زیرا گروهی از نوزادان به مواد موجود در ترکیبات شیرخشک حساسیت دارند. برخی از شیرخشکهایی که بهنام “شیرخشک کمآلرژی” شناخته میشوند باعث دفع مدفوع شلتر و بیشتر میشوند.
تا دوسالگی کودک اغلب روزانه یک یا دو دفع “مدفوع شکلگرفته” دارد.
مدفوع نکردن کودک چهار ساله تا چند روز طبیعی است؟ تا چهارسالگی کودک اغلب روزانه یک یا دو دفع “مدفوع شکلگرفته” دارد.
درمان مدفوع نکردن نوزاد
برای مدفوع نکردن نوزاد چه باید کرد؟ برای درمان یبوست باز هم گروه سنی نوزاد برای ما اهمیت دارد. در نوزادان کوچکتر از یکماه چون علل مادرزادی بیشتر مطرح هستند، درمان بسیار تخصصی است. در این نوزادان باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه شود و از درمان خانگی مدفوع نکردن نوزاد بدون مشورت با پزشک اجتناب گردد. اگر علت مدفوع نکردن نوزاد، یبوست عملکردی باشد، میتوان با مشورت پزشک از درمانهای خانگی بهره برد. درمانهای توصیه شده به عنوان درمان خانگی مدفوع نکردن نوزاد یک ماهه و بزرگتر عبارتند از؛
فعالیت بدنی؛ مانند بزرگسالان فعالیت بدنی در نوزادان هم میتواند باعث بهبود یبوست شود. برای این کار نوزاد را به کمر خوابانیده و پاهایش را بهآرامی به شکل حرکت دوچرخه در هوا تکان دهید.
دوش آب گرم؛ دوش آب گرم میتواند انقباض عضلات شکم و لگن نوزاد را برطرف کرده و یک راه حل مدفوع نکردن نوزاد باشد.
تغییراتی در رژیم غذایی؛ اگر نوزاد شما از شیرخشک استفاده میکند، از شیرخشکی با فرمول متفاوت استفاده کنید. اگر نوزاد از شیرمادر استفاده میکند، تغییراتی در رژیم غذایی مادر میتواند کمککننده باشد. اینتغییرات شامل حذف لبنیات از رژیم غذایی مادر است. اگر نوزاد غذای کمکی جامد را شروع کرده است باید از مواد غذایی استفاده کند که منبع غنی فیبر هستند. از مواد عبارتند از؛ گلابی، هلو، آلو، بروکلی و … .
مصرف آب؛ یکی از مهمترین دلایل یبوست در کودکان و بزرگسالان کممصرفکردن آب است. استفاده از آب-میوهی طبیعی برای کودکان بالای شش ماه مفید است. توجه این نکته مهم است که مصرف آب میوه برای نخستین بار بدون مشورت با پزشک توصیه نمیشود.
ماساژ؛ یکی از راهکارهای موثر در بهبود کیفیت دستگاه گوارش ماساژ است. ماساژ همچنین تکنیکی است که برای درمان مدفوع نکردن نوزاد کولیکی و رفع دردهای آن استفاده میشود. برای ماساژدادن نوزاد او را به کمر خوابانیده و دو انگشت را درجهت عقربههای ساعت روی شکم نوزاد میچرخانیم. اطراف ناف بیمار را هم ماساژ میدهیم. پاها و زانوهای نوزاد را گرفته و بهآرامی بهسمت داخل شکم حرکت میدهیم. ماساژ با روغن زیتون برای مدفوع نکردن نوزاد موثر است.
شیاف گلیسرین برای رفع يبوست نوزاد؛ یکی از داروهای موثر جهت بهبود مدفوع نکردن نوزاد و یبوست عملکردی است و در مدت 15 تا 60 دقیقه پس از استفاده اثر میگذارد. مصرف این شیاف طولانی مدت توصیه نمیشود. زیرا حرکات طبیعی دستگاه گوارش را مختل میکند. با وجود اثربخشی بالای این شیاف بدون تجویز پزشک توصیه نمیشود.
درمان مدفوع نکردن نوزاد در طب سنتی
برای درمان مدفوع نکردن نوزاد یک ماهه و بزرگتر گیاهان دارویی زیادی در طب سنتی معرفی شده است. با این حال به دلیل عوارض جانبی درمان گیاهی مدفوع نکردن نوزاد بهتر است قبل از مصرفشان با پزشک مشورت کنید.
مصرف آب انجیر خشک یا آلو
قرص آنغوزه که اندازه یک عدس روزانه صبح و شب میل شود.
اسفرزه که باید شب خیسانده شده و به صورت ناشتا مصرف شود.
بارهنگ که به خصوص برای درمان مدفوع نکردن نوزاد چهل روزه و شیرخوار استفاده میشود که باید در کمی آب بجوشد و با شکر شیرین شود.
بنفشه معطر
ترنجبین